ေျဖ။ ။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ က်ေနာ္သီခ်င္းဆိုလာတဲ့ ဒီ ၁၅ ႏွစ္တာသက္တမ္းမွာ တႏိုင္ငံလံုးက က်ေနာ့္ပရိသတ္ ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးကို ၾကည့္မိတယ္။ က်ေနာ့္ပရိသတ္ေတြက IC အဖြဲ႕ကို အမ်ားႀကီး ေထာက္ပံ့ခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔ကို သူတို႔က အားေပးလာတယ္။ ဒီေနာက္ပိုင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ လိုက္ဖ္စတိုင္ေတြေျပာင္းလဲ .. ဘဝ အသက္ရွင္တဲ့ ပံုစံေတြ ေျပာင္းလဲခဲ့တယ္။ အရင္တုန္းက မရဘူးတဲ့ အေတြးအျမင္ေတြလည္း ရခဲ့တယ္။ ပိုၿပီး က်ယ္ျပန္႔တဲ့ အသိအျမင္ေတြလည္းရခဲ့တယ္ .. ။ က်ေနာ္တို႔ကုိ သူတို႔က အားေပးၾကတာကိုး။ က်ေနာ္တုိ႔ ထြက္လာတဲ့ စီးရီးေတြေပၚမွာ သူတို႔ရဲ႕ တုန္႔ျပန္မႈေတြကို ျမင္ရတယ္။
ဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ အစစ အရာရာ ခက္ခဲတယ္ေလ။ ဒဏ္ရာေတြနဲ႔ ကမၻာႀကီးေပါ့ .. အေရွ႕ေကာ အေနာက္ေကာ တကမၻာလံုးကို ေျပာတာပါ။ ေတာမီးေလာင္တဲ့သူရွိတယ္၊ ေရႀကီးတဲ့သူရွိတယ္၊ တံတားက်ိဳးတဲ့သူရွိတယ္။ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးတဲ့၊ အစာေရစာ ျပတ္လပ္တဲ့သူေတြရွိတယ္။ ကုမရတဲ့ ေရာဂါေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီကမၻာႀကီးက ဒုကၡေရာက္ ေနတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ထြက္မယ့္ အေခြထဲမွာပါတဲ့ သီခ်င္းေလးေတြက သူတို႔ကို တေထာင့္ တေနရာကေန ေအးခ်မ္းသြားေစခ်င္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သီခ်င္းအမ်ိဳးအစားေတြကို ေသခ်ာေရြးခ်ယ္ ခဲ့တာပါ။
ဒါကို အမ်ိဳးအစား ခြဲျခားၿပီး ေပ်ာ့တယ္လို႔ ေျပာၾက၊ သံုးသပ္ၾကတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ နည္းနည္း ေျပာခ်င္တယ္။ က်ေနာ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ကိုေတာ့ ခုနက ေျပာၿပီးၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ ခု ေနာက္ပိုင္း Recording System ေတြ က်ေနာ္တို႔သံုးတဲ့ ၾကားခံ ပစၥည္း Equipment ေတြက ျမန္မာျပည္မွာ ထိပ္ဆံုးဆိုတဲ့ ထဲမွာ ပါပါတယ္။ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တို႔က တေခြနဲ႔တေခြ Splendid ျဖစ္ဖို႔၊ ကြဲျပားဖို႔၊ Perfect ျဖစ္ဖို႔ မတူဖို႔ ပံုစံေတြ ကြဲျပားဖို႔ ႀကိဳးစားရတယ္။ အဲဒီမွာ ခု တိုးတက္ေနတဲ့ ေခတ္ရဲ႕အသီးအပြင့္ရွိတယ္၊ ေနာက္ ညီေလး (ခ်စ္စမ္းေမာင္) ရဲ႕ ႀကိဳးစားမႈေပါ့ေလ .. ။ အဲဒီမွာ ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ဒီဂ်စ္တယ္ ျဖစ္လာတဲ့ အေနအထားမွာ အသံေတြက ေရာ့ခ္ရဲ႕ ပင္မဇစ္ျမစ္ျဖစ္တဲ့ Analogue ထဲကေန နည္းနည္းေတာ့ ေသြသြားတဲ့ သေဘာ ရွိတယ္။ ဒါပညာရွင္စကားေျပာတာပါ .. ။
ရိုးရိုးသားသား ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ နည္းနည္းညက္ေညာတဲ့ ဘက္ကို ပါသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္စိန္ေခၚတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး .. နည္းနည္း တီးၿပီး ဆိုၾကည့္လိုက္ပါ .. ။ အသက္သာႀကီးထဲကေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ဖဲြ႕စည္းပံု ပံုစံ .. ဖြဲ႕စည္းပံု ပံုစံဆိုတာဂီတစတိုင္နဲ႔ မဆိုင္ဘူးေနာ္။ Composition, Trend ေတြကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က ရပ္ေနလို႔မရဘူး တကမၻာလံုးက သြားေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္း ရွိတယ္။ ဥပမာ - ရေသ့ေတာင္နားေရာက္ရင္ ငါးေျခာက္ဝယ္ရသလို၊ ေခြး႐ုပ္ဘူတာနားေရာက္ရင္ ထမင္းစားရမယ္ .. အဲလုိေပါ့ေလ။
ဒါေတြက Tools ေတြေလ။ ဒါေတြကို သံုးကို သံုးရပါတယ္။ အဲလုိ အဆင့္ျမင့္ပစၥည္းေတြကို သံုးတဲ့ အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အဆိုေတြ အတီး color ေတြ .. ရွိတယ္။ လူေတြေျပာခ်င္တာ color ကို ေျပာတာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ က်ေနာ္ေတာင္ ေျပာဖူးေသးတယ္ ခုေခတ္လူေတြက ဂစ္တာ မကိုင္မၾကေတာ့ဘူး ..။ ပါဝါ အြန္ၿပီး တာနဲ႔ မိုက္ကရိုဖုန္းကို တန္းကိုင္ၾကတဲ့အခါက်ေတာ့ ေနာက္ပိုင္း လူငယ္ေတြမွာ Music ခံစားခ်က္ ေတြက အရင္ေလာက္သိပ္ မျပင္းထန္ဘူး။ နည္းနည္း က်တဲ့ ဘက္ကိုေရာက္ေနတယ္လို႔ ေျပာရမယ္။ အရင္ကေလာက္ မထြက္ေပၚလာဘူး .. ။ အဲလိုက်လာတဲ့ အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ကေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာကို ေျပာရဲတယ္ ဒီ ေပ်ာ့တယ္ဆိုတာက ဘာကို ေျပာတာလဲ အေသးစိတ္ ေသခ်ာၾကည့္ရင္ က်ေနာ္တို႔ ခဲရာခဲဆစ္ လုပ္ထားရ တာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။
ပတ္ဝန္းက်င္က ဖိအားေတြရွိလိမ့္မယ္ ဒါေပမယ့္ အဲဒီဒဏ္ေတြ ခံၿပီးေတာ့ထြက္ေပၚလာတာက ပိုၿပီး ရဲရင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ယူဆတယ္။ ခက္ခဲတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ေနၿပီးေျဖရွင္းၾကတဲ့ နည္းကို က်ေနာ္တုိ႔ ပိုၿပီး ႏွစ္သက္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ဂီတေစ်းကြက္ပ်က္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက ခိုးကူးေခြ တခုတည္းေၾကာင့္လို႔ ေျပာလို႔ ရပါသလား။
ေျဖ။ ။ ဒီကိစၥေတြ ေျပာရရင္ စာမ်က္ႏွာ ၂၀ ေလာက္ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္။ ေျပာရရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္က Privacy အေလ့အထ နည္းေသးတဲ့ သေဘာရွိတယ္။ Intellectual Property ကို ဘယ္ေနရာမွာထားရမယ္ဆိုတဲ့ အသိအျမင္ ဗဟုသုတ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာနည္းပါေသးတယ္။ အဲဒါကပဲ ပိုၿပီး ဒုကၡေရာက္ေစတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ပညာေပးၿပီးေတာ့ အခ်ိန္ ကာလေလး တခုကို ေစာင့္ရမယ့္ သေဘာ ရွိတယ္။ အႏုပညာေစ်းကြက္မွာ ပ်က္စီးၾကတယ္ဆိုတာက အမ်ိဳးမ်ိဳးေပါ့ေလ။ ဖန္တီးတဲ့သူဘက္ ကလည္း အျပစ္ရွိတာမ်ိဳးရွိတယ္၊ ဝယ္ယူစားသံုးၾကသူေတြဘက္က စည္းကမ္းမရွိတာေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ ခု ကာလက ရွားပါးတဲ့၊ ခက္ခဲတဲ့ကာလမို႔လို႔ ခိုးလုပ္ၾကတာေတြ၊ မသမာတဲ့သူေတြ လက္ခ်က္လည္း ပါပါတယ္။ ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ။ ေခါင္းစဥ္ကတခုတည္း တပ္လို႔မရပါဘူး။
ေမး။ ။ ခု BOB ကေကာ စီးပြားေရးအရ ေအာင္ျမင္ရဲ႕လား။
ေျဖ။ ။ အဆင္ေျပပါတယ္။ က်ေနာ့္ပရိသတ္ေတြက က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုသေဘာထားရွိတယ္ ဆိုတာ သိၾကတာမ်ားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႕ အားသာတာ အဲဒါေလးေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႕ ဘယ္လိုဖီလင္ ရွိတယ္ ဆိုတာ သိတာမ်ားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ရင္ခုန္သံနဲ႔ သူတို႔ ရင္ခုန္သံ သိပ္မေဝးဘူး။ သူတို႔ ဝယ္ၾက ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို ပါကင္ေတာင္မဖြင့္ဘူး ဝယ္သိမ္းၾကတယ္။ တခ်ပ္ကို နားေထာင္တယ္ တခ်ပ္ကို သိမ္းထားၾကတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ဒီလိုဝယ္သိမ္းရတာကိုလည္း ဂုဏ္ယူၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာမွာလည္း ရွိေတာ့ ရွိမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ နည္းပါတယ္။ တကယ္ေျပာရရင္ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔တြက္တြက္ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံမွာ အႏုပညာ ပစၥည္းရပိုင္ခြင့္က အရမ္းနည္းတယ္။ ဘယ္လိုတြက္တြက္ အႏုပညာသမားေတြက ဒီထက္ အမ်ားႀကီး ရသင့္ပါတယ္။ ဒါ ေလာဘႀကီးလို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္က ေနႏုိင္ပါတယ္။ ျဖစ္သင့္တာ ေျပာတာပါ။
ေမး။ ။ ကိုေလးျဖဴရဲ႕ ဂီတသမား သက္တမ္းမွာ ကိုေလးျဖဴနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အသံ အမ်ိဳးမ်ိဳး ၾကားရတာေတြရွိတယ္။ ကိုေလးျဖဴ ဘာလုပ္လုပ္ ေကာင္းတယ္ေျပာတဲ့သူေတြ ရွိသလို ကိုေလးျဖဴ ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးကို ေဝဖန္တာမ်ဳိးေတြလည္း ၾကားရတယ္။ အဲဒီအသံေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘာေျပာခ်င္ပါ သလဲ။
ေျဖ။ ။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္ညံ့ဖ်င္းလို႔ပဲလို႔ ေျပာမွာပါပဲ။ အမွန္အတိုင္းေျပာရရင္ က်ေနာ္တို႔ အားလံုး Social Dealing သိပ္မေကာင္းဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔က လာသမွ်လူကို ေစာ္ကားလႊတ္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ စိတ္ခံစားခ်က္ကိုက သိပ္ Stable မျဖစ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အဖြဲ႕ တဖြဲ႕လံုးက အင္တာဗ်ဴးေတြ ဘာေတြကို သိပ္မႀကိဳက္ဘူးဗ်။ စကားဆိုတာကေတာ့ အမ်ိဳးမ်ဳိးေျပာလို႔ရတာေပါ့ဗ်ာ။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ မယံုၾကည္ဘူးဗ်။ မ်က္ႏွာေပးရွိတယ္ဗ်ာ .. ၊ ေလသံရဲ႕ အေဖာ့အဖိ ရွိတယ္ဗ်ာ၊ စကားလုံးေရြးခ်ယ္မႈ လုိအပ္တယ္ဗ်ာ … ဒါေတြ က်ေနာ္တို႔ မကၽြမ္းက်င္ဘူး .. က်ေနာ္တို႔က လိုရင္းကို တည့္တည့္ ေျပာတဲ့ အခါက်ေတာ့ အဲဒါရိုင္းတယ္ျဖစ္တယ္ဗ်။ ဒါကေတာ့ ႀကိဳက္ သလိုျမင္လို႔ရပါတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ဒီတုိင္းပါပဲ။
ေျဖ။ ။ အဲလိုေတာ့ မရွိဘူးဗ်၊ အဲလိုေတာ့ က်ေနာ္ဘယ္ေတာ့မွ မေျပာဘူး။ အရပ္စကားနဲ႔ ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ ငရဲ ႀကီးပါတယ္။ ေကာ္ပီကိုဘာျဖစ္တယ္ ညာျဖစ္တယ္ ေျပာလို႔မျဖစ္ဘူးဗ်၊ ေက်းဇူးက အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ေျပာတာကို သေဘာမတူဘူး ဆိုရင္လည္း သေဘာမတူလို႔ ရပါတယ္။ ဒါကေတာ့ လြတ္လပ္ခြင့္ပဲေလ။ က်ေနာ့္ကိုယ္ပိုင္အယူအဆနဲ႔ ေျပာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒါက ေကာ္ပီကို ဒီလိုေတြ ေျပာေနရတာကိုက ငရဲႀကီးပါတယ္။ ဒီေလာက္ပဲေျပာခ်င္တယ္။ တျခားဟာေတာ့ သိပ္မေျပာခ်င္ဘူး။ ဒီကိစၥကလည္း ေျပာရမယ္ဆိုရင္ စာနယ္ဇင္းသမားေတြ၊ မီဒီယာသမားေတြ လုပ္စားလို႔ေကာင္းေအာင္ ထြင္ထားတဲ့ ထြင္လံုးႀကီးပါ .. ။ ဒါက ေကာ္ပီေတြ၊ ကိုယ္ပုိင္သံစဥ္ေတြသာ ေလွ်ာက္ေျပာေနတာပါ ..။ တခ်ိဳ႕ဆို ေကာ္ပီဘာလဲ ကိုယ္ပိုင္သံစဥ္ ဘာလဲေတာင္ သိပံုမရပါဘူး။ ဒါ စာနယ္ဇင္း သမားေတြရဲ႕ လုပ္ကြက္ႀကီးလုိ႔ပဲ ေျပာခ်င္တယ္။