ဧရာဝတီ ေလေဘးဒုကၡသည္မ်ား ရန္ကုန္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ အေျခခ် Refugee Accommodation Booming in Rangoon

Residents of Rangoon’s suburbs are enjoying the financial benefits of renting their houses to the substantial influx of refugees from cyclone-devastated areas in the Irrawaddy delta.
According to locals in Hlaing Tharyar Township, the most popular method of bringing in extra income for those living in the suburbs of the Rangoon Industrial Zone is to rent out their houses.
Zaw Win, a resident of Hlaing Tharyar Township said that he is renting his small wooden house to a refugee family who recently arrived from Laputta. “My house is located a bit far from the Industrial Zone, but an agent brought people to me, so I now have one family renting my house.
“Renting houses to outsiders is our main source of income, so every person who owns apartments or houses around here will definitely rent their houses out,” he said. “I charge 15,000 kyat (US $13) per month and I have to give the first month’s rent to the agent who brought over the customer.”
According to the US State Department, the majority of Burmese citizens manage to survive on an annual income of less than $200. Presently, inflation has caused a shortfall on spending and the eroding value of the local currency has reduced living standards.
According to Zaw Win, more than 100 families from Laputta Township and Irrawaddy Division have recently arrived in Hlaing Tharyar Township and are now temporarily living there, looking for work.
Since the May 2-3 cyclone ravaged the Irrawaddy delta, many refugees who lost their homes and possessions have left their villages and headed to urban areas with the hope of finding a job and some regular income.
However, according to several members of the refugee community in Hlaing Tharyar, there are some jobs for men in Rangoon but very few for women.
“I used to own several plots of land for growing rice, but now I have nothing,” said Myint Soe, a refugee from Laputta. “I don’t want to borrow money from other people, so I brought my family to Rangoon to work here.”
Myint Soe said he lost his youngest daughter in the storm and now he and his son are working as makeshift cargo loaders at Bayintnaung wholesale center in Rangoon.
“We get some money if trucks come with raw materials that we can carry down to the warehouse, but we get nothing if no trucks come. They already have contracted loaders at the wholesale center, so we only get to work if they are not able to do everything,” he said.
According to a Rangoon-based journalist, all the rental houses and apartments near the Industrial Zone are overcrowded as more and more migrants have come from the delta and other rural areas.
“There are so many young jobless women from cyclone-affected areas waiting to get jobs in sweatshop factories in the industrial zone,” Myint Soe said. “The majority of rural women who are living here work at factories in the daytime and at night they work in karaoke bars to earn extra money.”
Due to the economic crisis in the Irrawaddy delta, many people are not only leaving their villages and migrating to cities like Rangoon, but also to neighboring countries such as Thailand, he added.
ဧရာဝတီ ေလေဘးဒုကၡသည္မ်ား ရန္ကုန္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ အေျခခ်
ေအးခ်မ္းေျမ့ ဇူလိုင္ ၁၅၊ ၂၀၀၈
နဂို မူလကတည္းက အိမ္ခန္းငွားစားသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ စည္ပင္ခဲ့ေသာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ စက္မႈဇုန္မ်ား အနီးတဝိုက္ရွိ ဆင္ေျခဖံုး ရပ္ကြက္မ်ားတြင္ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္း တိုက္ခတ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ဧရာဝတီ တိုင္းဘက္မွ ေျပာင္းေရႊ႕လာသူမ်ား ေၾကာင့္ အခန္းငွား စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ပိုမုိက်ယ္ျပန္႔လာခဲ့သည္။
“က်ေနာ္တို႔ေနရာက စက္မႈဇုန္နဲ႔ နည္းနည္းလွမ္းတာေတာင္ ပြဲစားက ေခၚလာေပးလို႔ အိမ္ငွားတဲ့ မိသားစုတစုရတယ္” ဟု လိႈင္သာယာ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထိုင္သည့္ ကိုေဇာ္ဝင္း က ေျပာသည္။ ကိုေဇာ္ဝင္း၏ အိမ္ခန္းကို တဝက္ပိုင္းကာ ဧရာဝတီတိုင္း လပြတၱာ ၿမိဳ႕နယ္အပိုင္ ရြာတရြာမွ ေျပာင္းေရႊ႕လာသည့္ မိသားတစုကို ငွားထားသည္ဟု ဆိုသည္။
ကိုေဇာ္ဝင္း၏ အိမ္ကေလးမွာ ပ်ဥ္ကာသြပ္မိုး ျဖစ္ၿပီး ၎အိမ္ကို အလယ္မွကန္႔လိုက္ေသာ အခါ အက်ယ္ ၁၄ ေပ၊ အရွည္ ၂၅ ေပခန္႔ ရွိသည္။ အိမ္ငွားသည့္မိသားစုဝင္မွာ ၅ ဦးျဖစ္သည္။
“က်ေနာ္တို႔လႈိင္သာယာ ၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ အိမ္ပိုင္ေတြအားလံုး အဲလိုပဲ အိမ္ကိုပိုင္းငွား ၾကတယ္။ က်ေနာ့္အိမ္က တလကို က်ပ္ ၁ ေသာင္းခြဲနဲ႔ ငွားတာ။ ပြဲစားကို ၁ လစာ ေပးရတယ္” ဟု ကိုေဇာ္ဝင္းက ရွင္းျပသည္။
လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္အပိုင္ ဇင္ရြဲ၊ ကိုေခြးႀကီး၊ ကံဘဲ့ စသည့္ ရြာမ်ားမွ မိသားစုမ်ား အစုလိုက္၊ အၿပံဳလိုက္ ေျပာင္းေရႊ႕လာၾကျခင္း ျဖစ္ၿပီး လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ တၿမိဳ႕နယ္တည္းကို ဧရာဝတီတိုင္းမွ ဒုကၡသည္ မိသားစုေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ ေရႊ႕ေျပာင္းလာခဲ့ သည္ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
စက္မႈဇုန္ ၃ ႏွင့္ ၄ ၾကားတြင္ရွိေသာ ေရဥကၠံရြာ ဆိုလ်င္ ယခင္ကတည္းက အေဆာင္ မရွိေသာ အိမ္မရွိဟု ကိုေဇာ္ဝင္းက ေျပာသည္။ ယခင္ကတည္းက နယ္အသီးသီးမွလာ၍ စက္မႈဇုန္မ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ၾက သူမ်ားမွာ ေရဥကၠံရြာတြင္ အခန္းငွား ေနၾကသည္။
“အခန္းဆို႐ံုပါဗ်ာ။ ၆ ေပ၊ ၇ ေပေလာက္ပဲ က်ယ္တာ။ အိပ္႐ံု၊ ပစၥည္းထား႐ံုပဲ လုပ္လို႔ရတယ္။ လူေနလို႔ မရပါဘူး။ အဲလိုအခန္းေလးမ်ိဳးကို ၂ ခန္းေပါင္းၿပီးေတာ့ ခု မိသားတစု ေလာက္ကို ငွားၾကတယ္” ဟု ကိုေဇာ္ဝင္းက ေျပာျပသည္။ ၆ ေပ၊ ၇ ေပ က်ယ္သည့္ အခန္း တခန္းကို တလလ်င္ က်ပ္ ၃၀၀၀၊ ၃၅၀၀ ခန္႔ ေပးရၿပီး ႏွစ္ခန္းေပါင္း လိုက္ေသာအခါ အိမ္ရွင္က တလ ၆၀၀၀၊ ၇၀၀၀ စသည္ျဖင့္ ယူသည္ဟု ဆို၏။
ဧရာဝတီတိုင္းဘက္မွ ေျပာင္းေရႊ႕လာၾကသူမ်ားမွာ ရရာအလုပ္ ဝင္လုပ္မည္ဟူ၍ ရန္ကုန္တက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္ အနည္းငယ္ အဆင္ေျပ ႏိုင္ေသာ္လည္း အမ်ိဳးသမီးမ်ား အတြက္ အခက္အခဲရွိ သည္ဟု သိရသည္။
“က်ေနာ့္မွာ လယ္ဧက ၂၀ ေလာက္ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ လယ္ျပန္စဖို႔ ဘာမွမရွိဘူး။ လက္ခ်ည္းပဲ က်န္ခဲ့တာဆိုေတာ့ ေငြေခ်းၿပီးလည္း မလုပ္ခ်င္ေတာ့တာနဲ႔ ရန္ကုန္တက္ ရရာလုပ္မယ္ဆိုၿပီး မိသားစုလုိက္ ေျပာင္းလာတာ” ဟု အသက္ ၅၀ အရြယ္ ဦးျမင့္စိုးက ေျပာျပသည္။ ဦးျမင့္စိုးသည္ လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္အပိုင္ ဇင္ရြဲရြာမွ လာခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၎ႏွင့္အတူ ဇနီး၊ သားႏွင့္ သမီး ၂ ေယာက္ပါလာခဲ့သည္။ အငယ္ဆံုး သမီးကေတာ့ မုန္တိုင္းေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ရသည္တဲ့။
ဦးျမင့္စိုးႏွင့္ သားျဖစ္သူတို႔မွာ ေန႔စဥ္ ဘုရင့္ေနာင္ပြဲ႐ံုမ်ားရွိရာသြားၿပီး ကုန္ထမ္းရန္ ေစာင့္ဆိုင္းရသည္ဟု ဆို၏။ ၎၏ သားျဖစ္သူမွာ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ခန္႔ရွိၿပီ ျဖစ္သည္။
“ကုန္ကားဝင္ရင္ ပစၥည္းထမ္းတဲ့ အလုပ္ရတယ္။ မဝင္ရင္ေတာ့ ဒီတိုင္း ျပန္လာရတာပဲ။ အဲဒီမွာက ကုန္ထမ္းတဲ့ အဖြဲ႕ေတြ ရွိၿပီးသားဆိုေတာ့ သူတို႔မႏိုင္မွ အလုပ္ရတာ” ဟု ၎ကေျပာျပသည္။
ေျပာင္းေရႊ႕လာသူအမ်ားစုမွာ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္း၊ မိတ္ေဆြ အခံရွိသူမ်ားျဖစ္ၿပီး တခ်ိဳ႕မွာ မည္သည့္ အဆက္အသြယ္မွ် မရွိဘဲ ရန္ကုန္တက္လာၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“က်ေနာ္သိသေလာက္ေတာ့ ဧရာဝတီတိုင္းမွာကတည္းက ေဘာက္လုပ္လာတဲ့သူေတြ မ်ားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔လို လယ္ဧက နည္းနည္းပါးပါး ပိုင္တဲ့သူေတြလည္း ပါမွာေပါ့” ဟု ဦးျမင့္စိုးကေျပာသည္။ ေဘာက္လုပ္သည္ ဆိုျခင္းမွာ ႀကံဳရာ က်ပန္း ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္သူမ်ားကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။
မိန္းကေလးငယ္မ်ားမွာ စက္မႈဇုန္ရွိ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုမ်ားတြင္ အလုပ္ရရန္ ေစာင့္ဆိုင္းလွ်က္ရွိၾကၿပီး လက္ေတြ႕တြင္ အလုပ္လက္မဲ့မ်ားအျဖစ္သာ ရွိေနၾကေၾကာင္း ေရႊလင္ဗန္း စက္မႈဇုန္ အနီးတြင္ ေနထိုင္ေသာ ရန္ကုန္ အေျခစိုက္ သတင္းေထာက္ တဦးကေျပာသည္။ စက္မႈဇုန္ ၃ ေရွ႕ရွိ က်န္စစ္သားအိမ္ရာတြင္ အိမ္ခန္းတိုင္း နယ္ကလူမ်ားႏွင့္ ျပည့္ေနခဲ့ၿပီး ယခုနာဂစ္ၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ဧရာဝတီတိုင္းဘက္မွ ေျပာင္းလာသူ ပိုမို မ်ားျပားလာသည္ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။
“ဒီဝန္းက်င္မွာ နယ္ကေန လာေနၾကတဲ့ မိန္းကေလး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေန႔ပိုင္း စက္မႈဇုန္ေတြမွာ အလုပ္ဆင္းတယ္။ ညပိုင္း ကာရာအိုေကဆိုင္ ေတြမွာ သြားအလုပ္လုပ္ၾကတယ္။ အဲလိုမွပဲ စရိတ္ကာ မိၾကတာ။ ခုေနာက္ပိုင္း အဲလို မိန္းကေလးေတြ ပိုမ်ားလာတာ ေတြ႕ရတယ္” ဟု ၎ သတင္းေထာက္က ေျပာသည္။
အသက္ ၇ ႏွစ္၊ ၈ ႏွစ္ ဝန္းက်င္အရြယ္ ေယာက်္ားေလးမ်ားမွာ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္တြင္ စားပြဲထိုးအလုပ္ ဝင္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ၾကသည္ဟု ကိုေဇာ္ဝင္းက ေျပာျပသည္။ တခ်ိဳ႕ကို အုပ္ထိန္းသူကိုယ္တိုင္ လာေရာက္ အပ္ႏွွံသြားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“က်ေနာ္ ထိုင္ေနက်ဆိုင္မွာေတာင္ တေန႔က ၂ ေယာက္လာအပ္သြားတာေတြ႕ရတယ္။ ကေလးေတြက လက္ဘက္ရည္ ခြက္ေတာင္ မႏိုင္ေသးပါဘူးဗ်ာ။ ကေလးေတြကိုအပ္ၿပီး လစာ ႀကိဳထုတ္သြားၾကတယ္။ တေယာက္ကို စားရိတ္ၿငိမ္း က်ပ္ ၇၀၀၀ ေပးလိုက္တယ္တဲ့” ဟု ကိုေဇာ္ဝင္းက ဆက္ေျပာသည္။
လိႈင္သာယာဝန္းက်င္မွာ စက္မႈဇုန္မ်ားႏွင့္ နီးေသာေၾကာင့္ ေျပာင္းေရႊ႕ အေျခခ်သူ ပိုမို မ်ားျပားၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ တျခားေသာ ရပ္ကြက္မ်ား၊ ဆင္ေျခဖံုးေဒသမ်ား၊ ၿမိဳ႕ႏွင့္ အနီးတဝိုက္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ အေျခခ်သူ ဧရာဝတီတိုင္းသားမ်ား လည္း မ်ားစြာရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားထံမွ သိရသည္။ အမ်ိဳးသားမ်ားမွာ ရရာအလုပ္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကၿပီး မိန္းကေလး မ်ားကို အိမ္ေဖာ္အလုပ္လုပ္ကိုင္ရန္ ေခၚယူလိုသူမ်ား ရွိသည္ဟု သိရသည္။ သို႔ရာတြင္ မိန္းကေလးမ်ားမွာ အိမ္ေဖာ္ အလုပ္ကို လံုးဝဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ျခင္းမရွိဟု လိႈင္သာယာ ေဒသခံတဦးက ဆိုသည္။
“က်မ အစ္မအိမ္က လူလိုလို႔ လုပ္ခ်င္မလားလို႔ ရွာၾကည့္တာ။ လံုးဝမရဘူး။ သူတို႔က အိမ္ေဖာ္ အလုပ္ကို မလုပ္ခ်င္ၾကဘူး ေလ။ လစာက နည္းတာကိုး။ က်ပ္ ၂၀၀၀၀ ေလာက္ပဲ အမ်ားဆံုးရႏိုင္တာ။ ကာရာအိုေကတို႔၊ အႏွိပ္ခန္းတို႔မွာ လုပ္တာ အမ်ားႀကီးပိုရတယ္ဆိုေတာ့ အဲဒီလိုေနရာေတြမွာပဲ လုပ္ခ်င္ၾကတယ္” ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။ရန္ကုန္အေျခစိုက္ သတင္းေထာက္က “စက္မႈဇုန္အနီးအနားေနရာေတြမွာ၊ ၿမိဳ႕စြန္ရပ္ကြက္ေတြမွာ လူသစ္ေတြနဲ႔ ျပည့္ေနၿပီ။ အိမ္ပြဲစားေတြလည္း ေျခခ်င္းကို လိမ္ေနတာပဲ။ ေတာ္ေတာ္ေလး အလုပ္ျဖစ္ေနတာ ေတြ႕ရတယ္။ မိန္းကေလး ခပ္ငယ္ငယ္ ေတြအတြက္ေတာ့ ျပႆနာရွိတယ္ဗ်။ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ေတြ၊ စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာ ေတာင္းစားတဲ့ သူေတြဆိုရင္လည္း အရင္ထက္ အမ်ားႀကီးမ်ားလာတယ္” ဟု ေျပာျပသည္။