အေမရိကန္ရဲ႕ ျမန္မာေက်ာက္မ်က္ပိတ္ဆို႕မႈ ယခင္ဒဏ္ခတ္မႈမ်ားထက္ ထိေရာက္ဟု လူ႕အခြင့္အေရးအဖဲြ႕ သံုးသပ္

28 October 2008

လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ ျမန္မာစစ္အစုိးရအေပၚ အေမရိကန္

ျပည္ေထာင္စုက အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ပုိမုိလုပ္ေဆာင္လာတဲ့အေပၚ
လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႕ေတြက ႀကိဳဆုိလုိက္ၾကပါတယ္။

အေမရိကန္သမၼတဘုရွ္ ျမန္မာ့ေက်ာက္မ်က္ တင္သြင္းမႈ ပိတ္ပင္သည့္ ဥပေဒကို လက္မွတ္ေရးထုိးေနစဥ္။ ဇူလုိင္ ၂၉၊ ၂၀၀၈။

အခုေနာက္ဆုံး ျမန္မာႏုိင္ငံကထြက္တဲ့
ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ
ထဲမွာ ေရာင္းခ်တာေတြ မလုပ္ႏုိင္ဖုိ႔
တားျမစ္တဲ့ဥပေဒ မေန႔တုန္းက စတင္
အသက္၀င္လာခဲ့တဲ့ေနာက္ ဒါဟာ လူ႔အခြင့္
အေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနေတြ
တုိးတက္လာေစဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ခ်က္အျဖစ္နဲ႔
အခုလုိ တုံ႔ျပန္ခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚလာတာ
လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံက ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြကုိ အေမရိကန္ႏုိင္ငံထဲ တင္သြင္းခြင့္မျပဳတဲ့
ဥပေဒအသစ္တရပ္ကုိ အေမရိကန္အစုိးရက ျပ႒ာန္းထားတာ စတင္အသက္၀င္လာခဲ့
တဲ့ေနာက္ ျမန္မာစစ္အစုိးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ေနတာေတြကုိ
တားျမစ္ႏုိင္ဖုိ႔ အဟန္႔အတားတခု ျဖစ္လာေစလိမ့္မယ္ဆုိၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ
ေတြက ႀကိဳဆုိလုိက္ၾကတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံထြက္ ေက်ာက္မ်က္ေတြကုိ တင္သြင္းခြင့္မျပဳ
တားျမစ္ထားတဲ့ အရင္တုန္းက ဥပေဒမွာ တတိယႏုိင္ငံေတြကတဆင့္ တင္သြင္းတာ
ေတြကုိ တားျမစ္ထားတာမ်ဳိးမရွိဘဲ ျဖစ္ေနရာက အခုေတာ့ အဲဒီလစ္ဟာခ်က္ကုိ
ပိတ္ပင္လုိက္တဲ့ ဥပေဒအသစ္တရပ္ကုိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျပ႒ာန္းလုိက္တာ
ပါ။

ဒီလုိ လစ္ဟာခ်က္ေတြကုိ ပိတ္ပင္ႏုိင္လုိက္တာေၾကာင့္ ဒါဟာ စစ္အစုိးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္
အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကုိ ဟန္႔တားရာမွာ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစလိမ့္မယ္လုိ႔
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေျခစုိက္ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကုိ ေစာင့္ၾကည့္
ေလ့လာေနတဲ့ Human Rights Watch အဖဲြ႔ႀကီးက စီးပြားေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရးရာ
ဒါ႐ုိက္တာ အာဗင္ ဂေနဆန္ (Arvind Ganesan) က ေျပာပါတယ္။

"ဒါဟာ အေရးႀကီးတဲ့ ေျခလွမ္းတရပ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ျမန္မာ့
ေက်ာက္မ်က္ေတြဟာ ထုိင္း၊ အိႏၵိယလုိ ႏုိင္ငံေတြကတဆင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံထဲကုိ
၀င္လာေနတဲ့ ယုိေပါက္ဟာေပါက္ေတြ ျဖစ္ေနတာ ၾကာလွၿပီျဖစ္တာမုိ႔ အခုေတာ့ ဒါကုိ
ပိတ္လိုက္ႏုိင္လို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ ျဖစ္ေနလုိ႔လည္း စစ္အစုိးရအေနနဲ႔ အေမရိကန္
မွာ ေက်ာက္မ်က္ေတြ ေရာင္းလုိ႔ရတာကေန ေဒၚလာသန္းေပါင္း ရာေထာင္ခ်ီ ၀င္ေငြရ
ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတာ့ ဒီယုိေပါက္ေတြကုိ ပိတ္လုိက္လုိ႔ ျမန္မာစစ္အစုိးရအေန
နဲ႔ ကုိယ့္ႏုိင္ငံသားေတြကုိ ဖိႏွိပ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ၀င္ေငြရဖုိ႔ ခက္ခဲသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

"က်ေနာ္တုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္နဲ႔ ဒီအရင္တုန္းကတည္းက မွတ္တမ္းေတြ လုပ္လာတဲ့ေနရာမွာ
ျမန္မာႏုိင္ငံက ေက်ာက္မ်က္ေလလံပဲြေတြဟာ အစုိးရက လုပ္တဲ့ပဲြေတြျဖစ္တာ ေတြ႕ရပါ
တယ္။ ေလလံပဲြဘုတ္အဖဲြ႕ဟာဆုိရင္လည္း အစုိးရကုိယ္တုိင္က ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာပါ။
ဒါေၾကာင့္လည္း ေက်ာက္မ်က္ေလလံပဲြေတြက ရလာတဲ့ အက်ဳိးအျမတ္ေတြကုိ အဓိက
အက်ဳိးခံစားခြင့္ ရေနသူေတြဟာလည္း စစ္အစုိးရပဲ ျဖစ္ပါတယ္။"

ဒီလုိ ဖိအားေပးမႈေတြ ႏုိင္ငံတကာ အတုိင္းအတာနဲ႔ တုိးျမႇင့္လာတာဟာဆုိရင္ ျမန္မာ
စစ္အစုိးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကုိ ဟန္႔တားေစႏုိင္မွာျဖစ္သလုိ ႏုိင္ငံေရး
အေျပာင္းအလဲေတြအတြက္လည္း တတပ္တအား ျဖစ္ေစပါလိမ့္မယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး
လႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ ယူဆေနၾကပါတယ္။

"ဒီလုိ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးအရ ဖိအားေပးမႈေတြ တုိးၿပီးလုပ္လာမယ္ဆုိရင္ ျမန္မာ
စစ္အစုိးရအေနနဲ႔ အရင္လုိ စီးပြားေရးလုပ္ေနတဲ့ ပုံစံမ်ဳိးကုိ လက္ခံၾကေတာ့မွာ မဟုတ္
ဘူးဆုိတာ သေဘာေပါက္လာလိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။ ဒါဟာလည္း
ေက်ာက္မ်က္နဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕လုိ ထုတ္ကုန္ေတြကရတဲ့ အမ်ားျပည္သူပုိင္တဲ့ေငြေတြ
ကုိ ဘယ္လုိ သုံးစဲြေနသလဲဆုိတာ သိဖုိ႔အတြက္လည္း လမ္းပြင့္လာပါလိမ့္မယ္။
ဒါေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔လည္း ဖိအားေတြ တုိးၿပီးေပးတာဟာ ဒီမုိကေရစီေရး အေျပာင္းအလဲေတြ
ျဖစ္ေစဖုိ႔အတြက္လည္း အေရးပါလိမ့္မယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။"

လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ Human Rights Watch အဖဲြ႔ႀကီးက စီးပြားေရးနဲ႔
လူ႔အခြင့္ေရးရာ ဒါ႐ုိက္တာ အာဗင္ ဂေနဆန္ ေျပာျပသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ စက္တင္ဘာ သံဃာေတာ္ေတြဦးေဆာင္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြကုိ ျမန္မာ
အာဏာပုိင္ေတြက အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခဲြခဲ့တဲ့ေနာက္ ဒီလုိ ျမန္မာေက်ာက္မ်က္ေတြကုိ
သပိတ္ေမွာက္တာ အပါအ၀င္ စစ္အစုိးရအေပၚ ဖိအားေပးမႈေတြလည္း အရွိန္ျမင့္လာခဲ့
တာပါ။ အခု အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက အသစ္ျပ႒ာန္းဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ ဒီဥပေဒကုိ
ဒီမုိကေရစီေရး စြမ္းစြမ္းတမံ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ ကြယ္လြန္သူ ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္
တြမ္လန္းတုိ႔စ္ (Tom Lantos) ကုိ အစဲြျပဳၿပီးေတာ့ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေက်ာက္စိမ္းဥပေဒ
ဆုိၿပီး အမည္ေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။