History of Email and Internet(Wizard)

ARPANETတြင္အသုံးျပဳႏုိင္မည့္ပထမဆုံးအီးေမလ္းစနစ္ကုိစတင္ၾကံဆသူမွာ
BBN မွRay /Tomlinsonျဖစ္ျပီး ၁၉၇၂ခုႏွစ္တြင္စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့
သည္ ဟုသိရသည္...။usernameႏွင့္ address ၾကားတြင္အသုံးျပဳသည့္ @ကုိလည္း
သူကပင္္ေရြးခ်ယ္သတ္မွတ္ေပးခဲ့ပါသည္....။

အင္တာနက္ကုိစတင္အသုံးျပဳခဲ့သူ ဘယ္သူလဲ
မွတ္တမ္းမ်ားအရ ကာလီဖုိးနီးယား university မွသူေတသနပညာရွင္ Charley Kline
သည္မ်က္ေမွာက္ေခတ္အင္တာနက္၏ ကနဦးမုိဒယ္ျဖစ္ေသာARPANET ကုိ
၁၉၆၉ ႏွစ္ေအာက္တုိဘာလ ၂၉ရက္ေနတြင္ပထမဆုံးစတင္အသုံးျပဳခဲ့သည္ဟုသိရသည္...။
Kline သည္ Standford Research Institute သုိဆက္သြယ္ရန္ၾကဳိးစားခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး၊
သူ၏ဆက္သြယ္မႈမွာ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ..။
ပရုိတုိေကာမ်ား
အေ၀းတစ္ေနရာမွ ကြန္ပ်ဴတာတစ္လုံးသုိ ့လွမ္းျပီး log on၀င္ေရာက္ႏုိင္သည့္ပထမဆုံး ပရုိတုိေကာမွာ
Request for comment (RFC) ျဖစ္ျပီး ၁၉၇၂ခုႏွစ္တြင္စတင္ေပၚထြက္ခဲ့သည္..။
RFC သည္ကြန္ရက္အတြင္းတြင္ကြန္ပ်ဴတာမ်ားအခ်င္းခ်င္းသုေတသနရလဒ္မ်ားကုိ
ဖလွယ္ရန္အတြက္ျဖစ္သည္။
ဖုိင္အမ်ဳိးမ်ဳိးဖလွယ္ႏုိင္ေသာ ftp protocol မွာလည္း RFCတစ္ခုအျဖစ္၁၉၇၃ခုႏွစ္တြင္ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။
ဟားဘတ္ေက်ာင္းသားတစ္ဦး၏ဘြဲ ့ယူစာတမ္းမွတစ္ဆင့္ေပၚထြက္ခဲ့ေသာEthernetprotocolကုိမူ local network မ်ားတြင္တြင္က်ယ္စြာအသုံးျပဳၾကသည္။
ထုိ ့ေနာက္.. TCP/IPေခၚပရုိတုိေကာမ်ားေပၚေပါက္လာေသာအခါအင္တာနက္မွာလူအမ်ားက်ယ္ျပန့္စြာအသုံးျပဳႏုိင္ေသာအဆင့္သုိတုိးတက္လာသည္။
TCP/IP ကုိ၁၉၈၃တြင္ ကမ္ဘာသုံးအျဖစ္သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္...။။

၁၉၆၉ မွာစတင္ေပၚေပါက္လာျပီးေတာ့ အင္တာနက္ဟာအစိုးရလက္ထဲမွာပဲထိန္းသိန္းထားပါတယ္။
အဲဒီ အခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ဟာ အင္တာနက္ကို အသံုးျပဳျပီး ရုရွားကိုအႏိုင္ယူဖို့ၾကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။
ကံ အေၾကာင္းမလွစြာပဲ ရုရွား ကေန satellite ေပၚထြက္လာလို့ အေမရိကန္ရဲ့အင္တာနက္သံုးျပီး ရုရွားကို လႊမ္းမိုးမဲ့ အစီ အစဥ္ ပ်က္သြားခဲ့ရပါတယ္။

ခုေနာက္ပိုင္း technology ေတြကေတာ့ ကိုရစ္ခ်က္ကက်ေနာ္တို့ထက္ပိုသိပါလိမ့္မယ္။

(ISP) ဆုိတာ ဘာလဲ

Internet Service Provider ကုိအတုိေကာက္ေခၚတာျဖစ္ပါတယ္...။
ISP ေတြဟာသင့္ရဲ ့ကြန္ပ်ဴတာနဲ ့ အင္တာနက္ရဲ ့ ၾကားမွာ Gateway အျဖစ္နဲ ့
ေဆာင္ရြက္ေပးပါတယ္..။
ISP ေတြဟာ.. dail-up broadband စတဲ့ အေကာင့္အမ်ဳိးအစားအမ်ဳိးမ်ဳိးကုိိ
ေရြးခ်ယ္ခြင့္ေပးပါတယ္..။
၀န္ေဆာင္စရိတ္ကုိ ႏွစ္စဥ္ေၾကး(စိတ္ၾကဳိက္သုံး)ပုံစံနဲ ့ျဖစ္ေစ၊နာရီနဲ
့ျဖစ္ေစ..download ပမာဏေပၚမူတည္ျပီးျဖစ္ေစေပးေခ်ရပါတယ္..။

Bandwidth နဲ ့ Broadband တုိ ့ရဲ ့ Defination Bandwidth ဆုိတာအင္တာနက္ connection ရဲ ့ အျမန္ႏႈန္းကုိတုိင္းတာတဲ့ယူနစ္စနစ္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္..။
သမားရုိးက် dail-up modem ေတြဟာ.. ယေန ့စံခ်ိန္နဲ ့ၾကည့္ရင္ Bandwidthထက္က်ဥ္းတဲ့အတြက္
webpage ေတြကုိ ဖြင့္ရာမွာ email ပုိ ့ရာမွာ downloadဆြဲရာမွၾကာျမင့္တတ္ပါတယ္..။ ADSL, cable နဲ ့
satellite တုိ ့ရဲ ့ Bandwidth ကပုိျမင့္တဲ့အတြက္ connectinပုိမုိျမန္ဆန္ပါတယ္..။။
သူတုိ ့ကုိျခဳံငုံျပိး broadband လုိ ့ေခၚျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ေယဘုယ်အားျဖင့္Bandwidth အင္တာနက္အသုံးျပဳရတာ(အထူးသျဖင့္ ဗီဒီယုိ downlaod ေတြ video callေတြမွာ)ပုိမုိအဆင္ေျပေခ်ာ့ေမြ ့လာႏုိင္ပါတယ္..။
dail-up modem ေတြရဲ ့ speed ဟာ 56 Kbps ကေန 1.5 Mbpsအထိရွိႏုိင္ပါတယ္...။
တိတိက်က်ေျပာရရင္ေတာ့ connection ျမန္တုိင္းပုိျပီးျမန္ျမန္ဆန္ဆန္
download လုပ္ႏုိင္မယ္လုိ ့မဆုိလုိႏုိင္ျပန္ပါဘူးdeta ေတြ (bit ေတြ) အမ်ားၾကီး ကုိတျပဳိင္တည္း download လုပ္ႏုိင္တယ္လုိသာဆုိလုိရင္းျဖစ္ပါတယ္။ bit တစ္ခုစီရဲ ့အျမန္ႏႈန္းကလည္း အလင္းရဲ ့ အျမန္ႏႈန္းထက္မပုိႏုိင္ေတာ့ပါဘူး...။


Bit နဲ ့ Byte
bit ဆုိတာ ကြန္ပ်ဴတာက သိနားလည္တဲ့ အေသးဆုံးအေျခခံယူစ္စနစ္ျဖစ္ပါတယ္..။
0 သုိ ့ 1 ကုိကုိယ္စားျပဳပါတယ္..။။ အင္တာနက္ဆုိတာကေတာ့ အဲဒီ 0 နဲ ့ 1 ေတြ
အမ်ဳိးမ်ဳိးတြဲစက္ျပီး A,B,C,D စတာေတြျဖစ္ေအာင္ေဖာ္ျပေပးတာသာျဖစ္ပါတယ္..။
ဥပမာ 56 Kbps မူ modem ဆုိရင္ 1 sec မွာ bitေပါင္း ၅၆၀၀၀ ကုိလြဲေျပာင္းလက္
ခံႏုိင္တယ္ဆုိတာကုိေဖာ္ျပတာျဖစ္ပါတယ္.။
byte ဆုိတာကေတာ့ bit ရွစ္လုံးအတြဲအစပ္ကုိဆုိလုိတာပါအက္ခရာ တစ္လုံး သုိ ့
ဂဏန္းတစ္လုံးကုိ byte တစ္ခု(သုိ ့) bit ရွစ္ခု နဲ ့ကုိယ္စားျပဳေဖာ္ျပရတာျဖစ္ပါတယ္..။။
________________

သင့္ရဲ ့ အီးေမလ္းကုိတျခားဘယ္သူေတြဖတ္ႏုိင္ေသးသလဲ
သင့္ရဲ ့ အီးေမလ္းလုံျခဳံေရးအတြက္ ကရိကထခံျပီး encrypt လုပ္မလားဆုိရင္
သင့္ရဲ ့ အီးေမလ္းထြက္ခြာသြားရာလမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္က ေနရာတုိင္းလုိလုိမွာ
တျခားသူေတြကအလြယ္တကူဖြင့္ဖတ္ႏုိင္ပါတယ္။
သင့္ရဲ ့ အေကာင့္အတြက္ administer ျဖစ္တဲ့ဘယ္သူမဆုိ (အလုပ္ရွင္ျဖစ္ေစ၊
ISP ျဖစ္ေစ)သင္လုံး၀မသိလုိက္ရပဲသင့္ရဲ ့ေမလ္းမ်ားကုိ ဖြင့္ႏုိင္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့အီးေမလ္ဆုိတာစာအိတ္နဲ ့ပိတ္မထားတဲ့ ပုိ့စကဒ္တစ္ေစာင္လုိပါပဲ..။။
ဒီပုိ ့စကဒ္သြားရာလမ္းေၾကာင္းမွာ ရွိတဲ့ ဘယ္သူမဆုိအလြယ္တကူျမင္ႏုိင္ပါတယ္။
တရားမ၀င္တာ၀င္တာ က်င့္၀တ္နဲ ့ ညီတာ မညီတာ အပထား၊မည္သူမဆုိ သေဘာရွိရင္
(လုိအပ္တဲ့အေထာက္အကူေတြရွိရင္) သူတစ္ပါးရဲ ့ အီးေမလ္းကုိၾကားျဖတ္ဖတ္ရႈႏုိင္ပါတယ္...။။

အီးေမလ္းကုိ ဘယ္လုိ Encrypt လုပ္ႏုိင္သလဲ

Encrypt လုပ္တယ္ဆုိတာသင္နဲ ့ သင္ဆက္သြယ္မယ့္ လိပ္စာရွင္ႏွစ္ဦးသာသိတဲ့
စကား၀ွက္အျဖစ္အီးေမလ္းစာသားမ်ားကုိ ေျပာင္းပစ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ Encrypt လုပ္တဲ့
နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိပါတယ္...။
အားလုံးဟာ.. သခ်ၤာ algorithm ကုိ သုံးျပီးသင့္ရဲ ့ အီးေမလ္းစာသားမ်ားကုိ
အဓိပယ္ကင္းမဲ့တဲ့ကာရုိက္တာ အစဥ္အတန္းၾကီး ျဖစ္သြားေအာင္ ေျပာင္းေပးတာ
သာ ျဖစ္ျပီး တစ္ဖက္လူမွာ စကား၀ွက္အမွန္ကုိ ေဖာ္ဖုိ ့ code (သုိ ့) key ရွိ္ေနရပါမယ္။
ပထမတစ္နည္းက digital certificate ကုိသုံးတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အီးေမလ္းပရဳိဂရမ္တစ္ခ်ဳိ ့ရဲ ့ setting ထဲမွာ ေျပာင္းႏုိင္ဖုိ ့ bulitin encryption မ်ားထည့္သြင္းေပးထားတတ္ပါတယ္..။။
မိမိတုိ ့သုံးတဲ့ အီးေမလ္းapplication ေတြမွာ ပါမလာရင္ A-lock လုိ
ပရုိဂရမ္မ်ဳိးကုိ အခမဲ့ download ဆြဲယူျပီး အသုံးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ (A-lock
ကုိ www.pc-encrypt.com မွာ ရယူပါ) ။ A-lock ကုိ download ရယူျပီးတဲ့
အခါမွာ သင့္ရဲ ့အီးေမလ္းကုိ encrypt လုပ္ျပီး password ကုိ သိတဲ့ သူသာ
သင့္အီးေမလ္းစာသားအမွန္ကုိ ျမင္ေတြ ့ ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ့ထက္ပုိ ျပီး လုံ
ျခဳံခ်င္ရင္ PGP (Pretty Good Privacy ) လုိ ့ ေခၚတဲ့ဟဟ္သုံးစကား၀ွက္
စနစ္ေတြရွိပါတယ္.။
သာမန္အားျဖင့္ဒီအဆင့္ထိသုံးဖုိ ့ မလုိ အပ္ေပမယ့္ ဗဟုသုတ အေနနဲ ့
ေလ့လာခ်င္ရင္ေတာ့ ေအာက္ပါ ဝက္ဘ္ဆုိဒ္မ်ားကုိ၀င္ၾကည့္ပါ...။။
International PGP Home Page
www.pgpi.org

Message Security Tools
www.slipstick.com/addins/security.htm

အီးေမးလ္မွရရွိေသာသတင္းအခ်က္အလက္ကိုျပန္လည္မွ်ေ၀ပါသည္။

(Wizard)

We would like to thank Wizard for sending this delta . Every body can send their ideas and thinking to saffrontoward@gmail.com

Regards

saffrontoward.blogspot.com